Het innerlijk spel
“Beheers je gedachten tijdens het biljarten”
Bijdrage van Sjef van Abeelen, voorzitter van 2012 tot 2020
De onderstaande benadering is ontstaan na het bestuderen van het boek “The Inner Game of Tennis” van W. Timothy Gallwey en het boek “Thinking fast and slow” van Daniel Kahneman. Bezien wordt hoe hun inzichten ook in het biljartspel toegepast kunnen worden.
Het thema houdt in dat jouw automatisch systeem negatief wordt beïnvloed door je gedachten. Je automatisch ofwel intuïtieve systeem kan niet spontaan zijn werk doen, maar volgt de instructies van het verstand.
Als iemand zich realiseert dat iets in zijn gedachten hem beperkt om een optimaal resultaat neer te zetten, wordt dit duidelijk. Maar is het mogelijk om hieraan iets te verbeteren en hoe doe je dat dan?
Ter verduidelijking, een opsomming van deze beperkingen zoals:
De grondslagen van het innerlijk spel
Jezelf 1 en Jezelf 2
Als we een moment stilstaan bij onszelf en vaststellen wat er werkelijk in onze gedachten gebeurt, kunnen we ontdekken dat er een constante dialoog plaatsvindt. Eén deel schijnt alle commando’s en kritiek te geven, een ander deel is rustig en voert de handelingen uit.
Meteen valt op dat deze relatie niet vriendelijk is. Het ene deel (Jezelf 1) vertelt het andere deel constant wat het moet doen. Het schijnt alles van biljarten te weten; welk effect, hoe af te stoten, hoe je houding moet zijn, hoe de bal te volgen etc. En dan is er een ander deel (Jezelf 2). Het is een rustige, beheerste doener. Het reageert snel en zeker op basis van zijn ervaringen en geschiedenis.
Blijkbaar vertrouwt Jezelf 1 Jezelf 2 niet en neemt eigen initiatief. Het geeft Jezelf 2 opdrachten en verstoort daarmee de rust. Er wordt nu krampachtig gespeeld, spieren raken gespannen, je arm beweegt met schokken, onbeheerst. Als alle vloeiende beheerste bewegingen stram raken, mis je de carambole en Jezelf 1 krijgt opnieuw de kans Jezelf 2 te degraderen.
Vertrouw je lichaam
Dit is het eerste principe van het inwendige spel.
Het biljartspel is een complexe sport. Het lichaam heeft een fantastisch potentieel en de eigenschap om snel te leren zonder inbreng van ons bewustzijn. Zonder de inbreng van Jezelf 1 toont Jezelf 2 een groot natuurlijk talent. Het laat ons versteld staan van zijn prestaties. Zo nu en dan bemerken we dit, we noemen het dan een gelukschot.
De eerste vaardigheid die nodig is om het inwendige spel te kunnen spelen is: “laat het gebeuren”. Dit houdt in dat je stap voor stap het vertrouwen opbouwt in de aangeboren eigenschap van je lichaam om te leren en feilloos uit te voeren. Dit neemt gewoonlijk wel de nodige tijd in beslag, maar je kunt meteen beginnen.
De volgende oefening verduidelijkt een en ander.
Ga op een been staan. Blijf staan en voel de spieren in je been bewegen om je evenwicht te bewaren. Concentreer je en observeer hoe ze samentrekken en ontspannen. Dit gebeurt onbewust zonder erbij na te denken. Je kan je arm op en neer bewegen. Dit is een door Jezelf 1 gestuurde beweging. Maar het samentrekken en bewegen van je beenspieren waren niet bewust. Zij zijn onbewust uitgevoerd, door het lichaam ofwel Jezelf 2.
“Laat het gebeuren” betekent: laat je balanceren. Het is geen bewust proces. Je wilt slechts gebalanceerd blijven staan. Dit is de beste rol voor Jezelf 1: geef richting , doel en laat Jezelf 2 zijn werk doen.
Breng je gedachten tot rust
Dit is het tweede principe van het innerlijk spel.
In het wedstrijdbiljarten hebben we alle tijd om voor de afstoot ons bewustzijn te laten werken. Let wel, slechts het aangeven van het doel is toegestaan (bepaal bewust op welke wijze de carambole gemaakt moet worden, zet de lijnen uit). De capaciteit van ons lichaam om op topniveau te presteren staat in directe relatie tot onze gedachten. Als onze gedachten luidruchtig, angstig of afgeleid zijn, beïnvloedt dit direct de instructies van het zenuwstelsel aan de spieren.
Het belangrijkste van het innerlijk spel is je gedachten tot rust te brengen zodat er alleen aandacht is voor wat essentieel is. Zolang het trage, bewuste verstand het spel probeert te spelen, maak je veel fouten en maakt je lichaam ongecontroleerde bewegingen.
Als Jezelf 1 gefocust blijft op de ballen (volg de loop van de ballen tot stilstand), dan is Jezelf 2 vrij om optimaal te presteren. Dan ontstaat de juiste relatie tussen Jezelf 1 en Jezelf 2. Alleen dan heb je controle over jouw gedachten, kun je deze indien nodig bewust gebruiken en word je er niet door gehinderd. Een van de grootste obstakels in het leerproces is de constante actie van Jezelf 1. Het verhindert ons situaties spontaan te ervaren. Het overschaduwt onze waarneming en zorgt voor angst en fouten.
Het belangrijkste doel van het innerlijk spel is ons bewustzijn van het spel te vergroten.
Ervaring en oefening zijn de beste leermeester. Je kunt alles leren door je eigen bewuste ervaring. Echter, om het spel volledig te kunnen ervaren, moet je de kunst ontwikkelen niet te oordelen.
Niet oordelen
Dit houdt in afstand nemen van het oordeel “goed” of “slecht”. Zolang we vinden dat stoten goed dan wel slecht zijn, zien we niet meer scherp wat precies gebeurde. Bij een goede carambole proberen we die gespannen te herhalen. Bij een misser proberen we dit te verbeteren. Hierdoor raken we uit balans. Hoe kunnen we in balans blijven? Door je gedachten tot rust te brengen, laat je lichaam de oplossing zoeken.
Kunnen we deze status van “niet oordelen” bereiken of zijn we sociaal geprogrammeerd en is dit onmogelijk? Ja dat kan en we doen het vaak, onbewust!
Demonstratie:
Leg de ballen op de acquitpositie. Maak de opstoot en probeer te caramboleren. Van rood!
Herhaal dit vijf keer. Wat ook je score is, hier een aantal vragen:
De perfecte rol van Jezelf 1 is: geef richting en noteer de uitkomst (de ervaring). Vertrouw je lichaam in het automatisch leren van verbeteringen. Bij de volgende stoot zien wat er gebeurt en nogmaals: Jezelf 2 leert en corrigeert.
Bijdrage van Sjef van Abeelen, voorzitter van 2012 tot 2020
De onderstaande benadering is ontstaan na het bestuderen van het boek “The Inner Game of Tennis” van W. Timothy Gallwey en het boek “Thinking fast and slow” van Daniel Kahneman. Bezien wordt hoe hun inzichten ook in het biljartspel toegepast kunnen worden.
Het thema houdt in dat jouw automatisch systeem negatief wordt beïnvloed door je gedachten. Je automatisch ofwel intuïtieve systeem kan niet spontaan zijn werk doen, maar volgt de instructies van het verstand.
Als iemand zich realiseert dat iets in zijn gedachten hem beperkt om een optimaal resultaat neer te zetten, wordt dit duidelijk. Maar is het mogelijk om hieraan iets te verbeteren en hoe doe je dat dan?
Ter verduidelijking, een opsomming van deze beperkingen zoals:
- angst (om te verliezen, slecht te spelen, af te gaan)
- gebrek aan zelfvertrouwen
- zelfveroordeling
- slechte concentratie
- te gespannen zijn
- perfectionisme
- zelfbewustzijn
- frustratie
- boosheid
- verveling
- verwachtingen
- afgeleid zijn
- etc.
De grondslagen van het innerlijk spel
Jezelf 1 en Jezelf 2
Als we een moment stilstaan bij onszelf en vaststellen wat er werkelijk in onze gedachten gebeurt, kunnen we ontdekken dat er een constante dialoog plaatsvindt. Eén deel schijnt alle commando’s en kritiek te geven, een ander deel is rustig en voert de handelingen uit.
Meteen valt op dat deze relatie niet vriendelijk is. Het ene deel (Jezelf 1) vertelt het andere deel constant wat het moet doen. Het schijnt alles van biljarten te weten; welk effect, hoe af te stoten, hoe je houding moet zijn, hoe de bal te volgen etc. En dan is er een ander deel (Jezelf 2). Het is een rustige, beheerste doener. Het reageert snel en zeker op basis van zijn ervaringen en geschiedenis.
Blijkbaar vertrouwt Jezelf 1 Jezelf 2 niet en neemt eigen initiatief. Het geeft Jezelf 2 opdrachten en verstoort daarmee de rust. Er wordt nu krampachtig gespeeld, spieren raken gespannen, je arm beweegt met schokken, onbeheerst. Als alle vloeiende beheerste bewegingen stram raken, mis je de carambole en Jezelf 1 krijgt opnieuw de kans Jezelf 2 te degraderen.
Vertrouw je lichaam
Dit is het eerste principe van het inwendige spel.
Het biljartspel is een complexe sport. Het lichaam heeft een fantastisch potentieel en de eigenschap om snel te leren zonder inbreng van ons bewustzijn. Zonder de inbreng van Jezelf 1 toont Jezelf 2 een groot natuurlijk talent. Het laat ons versteld staan van zijn prestaties. Zo nu en dan bemerken we dit, we noemen het dan een gelukschot.
De eerste vaardigheid die nodig is om het inwendige spel te kunnen spelen is: “laat het gebeuren”. Dit houdt in dat je stap voor stap het vertrouwen opbouwt in de aangeboren eigenschap van je lichaam om te leren en feilloos uit te voeren. Dit neemt gewoonlijk wel de nodige tijd in beslag, maar je kunt meteen beginnen.
De volgende oefening verduidelijkt een en ander.
Ga op een been staan. Blijf staan en voel de spieren in je been bewegen om je evenwicht te bewaren. Concentreer je en observeer hoe ze samentrekken en ontspannen. Dit gebeurt onbewust zonder erbij na te denken. Je kan je arm op en neer bewegen. Dit is een door Jezelf 1 gestuurde beweging. Maar het samentrekken en bewegen van je beenspieren waren niet bewust. Zij zijn onbewust uitgevoerd, door het lichaam ofwel Jezelf 2.
“Laat het gebeuren” betekent: laat je balanceren. Het is geen bewust proces. Je wilt slechts gebalanceerd blijven staan. Dit is de beste rol voor Jezelf 1: geef richting , doel en laat Jezelf 2 zijn werk doen.
Breng je gedachten tot rust
Dit is het tweede principe van het innerlijk spel.
In het wedstrijdbiljarten hebben we alle tijd om voor de afstoot ons bewustzijn te laten werken. Let wel, slechts het aangeven van het doel is toegestaan (bepaal bewust op welke wijze de carambole gemaakt moet worden, zet de lijnen uit). De capaciteit van ons lichaam om op topniveau te presteren staat in directe relatie tot onze gedachten. Als onze gedachten luidruchtig, angstig of afgeleid zijn, beïnvloedt dit direct de instructies van het zenuwstelsel aan de spieren.
Het belangrijkste van het innerlijk spel is je gedachten tot rust te brengen zodat er alleen aandacht is voor wat essentieel is. Zolang het trage, bewuste verstand het spel probeert te spelen, maak je veel fouten en maakt je lichaam ongecontroleerde bewegingen.
Als Jezelf 1 gefocust blijft op de ballen (volg de loop van de ballen tot stilstand), dan is Jezelf 2 vrij om optimaal te presteren. Dan ontstaat de juiste relatie tussen Jezelf 1 en Jezelf 2. Alleen dan heb je controle over jouw gedachten, kun je deze indien nodig bewust gebruiken en word je er niet door gehinderd. Een van de grootste obstakels in het leerproces is de constante actie van Jezelf 1. Het verhindert ons situaties spontaan te ervaren. Het overschaduwt onze waarneming en zorgt voor angst en fouten.
Het belangrijkste doel van het innerlijk spel is ons bewustzijn van het spel te vergroten.
Ervaring en oefening zijn de beste leermeester. Je kunt alles leren door je eigen bewuste ervaring. Echter, om het spel volledig te kunnen ervaren, moet je de kunst ontwikkelen niet te oordelen.
Niet oordelen
Dit houdt in afstand nemen van het oordeel “goed” of “slecht”. Zolang we vinden dat stoten goed dan wel slecht zijn, zien we niet meer scherp wat precies gebeurde. Bij een goede carambole proberen we die gespannen te herhalen. Bij een misser proberen we dit te verbeteren. Hierdoor raken we uit balans. Hoe kunnen we in balans blijven? Door je gedachten tot rust te brengen, laat je lichaam de oplossing zoeken.
Kunnen we deze status van “niet oordelen” bereiken of zijn we sociaal geprogrammeerd en is dit onmogelijk? Ja dat kan en we doen het vaak, onbewust!
Demonstratie:
Leg de ballen op de acquitpositie. Maak de opstoot en probeer te caramboleren. Van rood!
Herhaal dit vijf keer. Wat ook je score is, hier een aantal vragen:
- als je miste, deed je dan minder je best?
- als je miste, was je dan extra gespannen?
- als je miste, had je dan kritiek op jezelf?
- gaf je jezelf de instructie om het anders te doen?
De perfecte rol van Jezelf 1 is: geef richting en noteer de uitkomst (de ervaring). Vertrouw je lichaam in het automatisch leren van verbeteringen. Bij de volgende stoot zien wat er gebeurt en nogmaals: Jezelf 2 leert en corrigeert.